VAØI NEÙT LÒCH SÖÛ GIAÙO XÖÙ VAØ NHAØ THÔØ
Cuûa Giaùo Xöù Giu Ñöùc, AÁp
Kinh 8B, Xaõ Thaïnh Ñoâng A,
Huyeän Taân Hieäp, Tænh Kieân
Giang.
I. LÒCH SÖÛ GIAÙO XÖÙ GIU ÑÖÙC:
-
Thaønh laäp naêm 1959 döôùi thôøi Ñöùc Cha Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình Giaùm Muïc
ñòa phaän Caàn Thô.
-
Cha xöù tieân khôûi: Giuse Phaïm Höõu Ñoaøn (töø 1961 – 1969).
-
Cha xöù thöù hai: JB. Nguyeãn Ñình Pheâ (töø 1970 – 1974).
-
Cha xöù thöù ba: Giuse Ñinh Thanh Taâm (töø 1974 – 2004).
-
Cha Quaûn sôû cho Giaùo Hoï Loä Ñöùc: Ñaminh Ñinh Trung Thaønh (töø 1975 cho tôùi
ngaøy 5/12/2004 chính thöùc laø Cha Xöù Loä Ñöùc)
-
Cha xöù thöù boán: Giuse Nguyeãn Tieán Taâm (töø 1997 – cho tôùi nay)
II. LÒCH SÖÛ CHÍNH CUÛA NHAØ THÔØ GIAÙO XÖÙ GIU ÑÖÙC:
-
Kieán thieát ñaàu naêm 1960 baèng vaät lieäu nheï: coät keøo baèng goã, lôïp
toâle, vaây toâle. Daøi 20m, roäng 12m.
-
Tu söûa:
* Döôùi thôøi Cha JB. Nguyeãn Ñình Pheâ:
Naêm 1972:
- Naâng cao nhaø thôø leân baèng nhöõng truï cement ñoäi döôùi chaân coät.
- Noái daøi nhaø thôø theâm
10m (toång coäng daøi 30m). Nôùi roäng ngang 1m (toång coäng roäng 13m).
Naêm 1973:
- Xaây töôøng chung quanh (coù ñuùc ñaø ôû döôùi, vaø ñuùc coät, ñaø doïc theo
töôøng).
- Kieán thieát thaùp
chuoâng ngay chính giöõa maët tieàn nhaø thôø.
* Döôùi thôøi Cha Giuse Ñinh Thanh Taâm:
Naêm 1980:
- Ñuùc coät, xaây töôøng cao theâm 1m.
- Laøm keøo saét thay coät
keøo goã.
Naêm 1990:
- Laøm heä thoáng thoâng gioù hai beân töôøng nhaø thôø.
- Laép ñaët heä thoáng cöûa
ra vaøo, cöûa soå baèng saét gheùp, kính thay heä thoáng cuõ baèng goã.
Naêm 1991:
- Naâng cao neàn nhaø thôø vaø neàn cung thaùnh , laùt gaïch boâng.
- Toâ ñaù röûa töôøng cung
thaùnh.
- Ñaët böùc phuø ñieâu Tieäc
Ly nôi toaø chính.
- Ñaët töôïng Chuùa Phuïc
Sinh thay töôïng Chuùa chòu cheát.
- Ñaët ñaøng thaùnh giaù
baèng caùc böùc phuø ñieâu thay cho ñaøng thaùnh giaù cuõ baèng aûnh giaáy.
Naêm 1992 :
- Raùp heä thoáng quaït traàn thay cho heä thoáng quaït baøn gaén treân töôøng.
- Gaén böùc phuø ñieâu caùc
Thaùnh Töû Ñaïo Vieät
- Gaén hai böùc phuø ñieâu:
ngöôøi Samaritanoâ nhaân laønh, vaø Ñöùc Meï thaêm vieáng baø Isave treân
töôøng phiaù cuoái beân trong nhaø thôø.
Vôùi nhöõng keát quaû treân, coâng vieäc tu
söûa vaø trang trí trong noäi thaát nhaø thôø ñaõ taïm hoaøn chænh.
* Döôùi thôøi Cha Giuse Nguyeãn Tieán Taâm:
Naêm 1998 : - Lôïp laïi
maùi toân môùi, thay keøo vaø ñoøn tay saét, laáy ñoøn tay goã laøm söôøn traàn
nhaø thôø.
-
Böng traàn nhaø thôø
-
Laøm gaùc ñaøn, thay cöûa saét cuoái nhaø thôø baèng
cöûa kieáng, nôùi theâm 5m ôû ñaàu nhaø thôø ñeå laøm kho thaùnh.vaø phoøng aùo
ñöôïc nôùi roäng, khang trang vaø tieän nghi hôn.
-
Thay quaït traàn baèng quaït töôøng ôû hai beân
vaùch töôøng.
Naêm 1999 :
-
Thoåi 10.000m3 ñaát toaøn boä caùc ao ñìa ngang vaø
sau nhaø thôø cho tôùi nay ñaõ coù 6000m2 saân ñeå sinh hoaït toân giaùo vaø
theå thao leã hoäi raát thuaän lôïi.
Naêm 2002 : - Môû
roäng theâm 4m chieàu daøi nhaø thôø veà phía maët tieàn ñeå giaûi quyeát theâm
choã ngoài döï leã cho baø con giaùo daân.
Trong töông
lai, giaùo xöù coøn coù nhu caàu:
- Nôùi roäng nhaø thôø baèng caùch laøm hai caùnh thaùnh
giaù ngang cung thaùnh, ñeå taïo theâm choã cho giaùo daân ngoài.
- Kieán thieát laïi caây thaùp taùch rôøi khoûi nhaø
thôø.
- Vaø trang trí laïi maët tieàn nhaø thôø vôùi töôïng
Thaùnh Giuse Lao Ñoäng ñöùng giöõa ñeå troâng coi, gìn giöõ vaø phuø hoä cho
toaøn theå giaùo xöù Giu Ñöùc (Giuse Ñöùc Ñoä).
Xin Thaùnh giuse phuø hoä cho
giaùo xöù chuùng con.
LÒCH SÖÛ VAØ NHAØ THÔØ GIAÙO HOÏ
LOÄ ÑÖÙC:
(Coù baûn
rieâng).
Giaùo Xöù Giu Ñöùc (K8b) Ngaøy
05/ 03/ 1993.
LM Chính Xöù
Giuse Ñinh Thanh Taâm
VAØI
NEÙT LÒCH SÖÛ HOÏ ÑAÏO VAØ NHAØ THÔØ
Giaùo Xöù Giu Ñöùc, AÁp Kinh 8B,
Xaõ Thaïnh Ñoâng A,
Huyeän Taân Hieäp, Tænh Kieân
Giang.
... ... ... ... ... ... ... ...
...
I. LÒCH SÖÛ GIAÙO XÖÙ GIU ÑÖÙC:
Vaøo cuoái
thaäp nieân 50, nhaø nöôùc cho ñaøo nhieàu con kinh, (chöøng 25 kinh) ôû vuøng
ñaát caùi saén, muïc ñích ñeå daãn nöôùc pheøn ra bieån, ñoàng thôøi taïo ñaát
noåi hai beân bôø kinh cho daân ñeán ôûcanh taùc vuøng ñaát hoang meânh moâng
naøy.
Kinh 8 ñöôïc
ñaøo vaøo naêm 1958, sau ñoù nhieàu ngöôøi coù ñaïo Coâng Giaùo goác mieàn Baéc
VN ôû caùc ñòa phaän Buøi Chu, Thaùi Bình, Haûi Phoøng, Phaùt Dieäm, ñaõ ñöôïc
ñöa ñeán ñeå nhaän ñaát ôû ñoaïn cuoái kinh 8 naøy. Moãi hoä ñöôïc caáp moät
loâ ñaát, dieän tích 30. 000 m2 (töùc 3 hec ta), chieàu ngang 30m theo bôø
kinh. Chieàu daøi 1000m tính töø bôø soâng ñi saäu vaøo. Nhöõng daân chuùng cuõ
ñaõ ôû leû teû raûi raùc treân vuøng ñaát naøy tröôùc khi ñaøo kinh 8, giôø
ñaây cuõng ñöôïc saép xeáp ôû goïn laïi doïc theo bôø kinh, vaø cuõng ñöôïc
caáp ñaát ñeå canh taùc nhö daân chuùng môùi ñeán, vì theá môùi coù hai khuùc
kinh daønh cho ngöôøi khoâng Coâng Giaùo ôû: Moät daønh cho nhöõng ngöôøi goác Khmer,
vaø moät daønh cho nhöõng ngöôøi goác mieàn nam VN.
Trong khi noã
löïc canh taùc loâ ñaát ñeå nuoâi soáng mình vaø gia ñình, nhöõng nguôøi Coâng
Giaùo cuõng coøn lo duy trì vaø phaùt trieån ñôøi soáng ñöùc tin cao quí maø
hoï ñaõ tieáp nhaän töø ngaøy laõnh bí tích taùi sinh, vì theá hoï ñaõ cöû ñaïi
dieän lieân laïc vôùi toaø Giaùm Muïc ñòa phaän Caàn Thô, khi aáy chöa coù ñòa
phaän Long Xuyeân, vaø vuøng ñaát naøy coøn thuoäc ñòa phaän Caàn Thô.
Ñaùp lôøi
thænh caàu, Ñöùc Giaùm Muïc Caàn Thô Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình ñaõ veà tham
quan tình hình ñôøi soáng daân ôû khuùc cuoái kinh 8 naøy. Vaø sau ñoù vaøo
cuoái naêm 1959 Ngaøi ñaõ quyeát ñònh thieát laäp Giaùo Xöù cho Giaùo daân sinh soáng ôû cuoái kinh 8 naøy. Giaùo Xöù
naøy ñöôïc mang teân Giaùo Xöù Giu Ñöùc.
Linh Muïc
chaùnh xöù ñaàu tieân ñöôïc Ñöùc Giaùm Muïc sai ñeán ñeå chaêm soùc giaùo xöù
naøy laø Linh muïc Giuse Phaïm Höõu Ñoaøn (1961 – 1969). Sau khi Ngaøi qua
ñôøi, Ñöùc Giaùm Muïc ñòa phaän Long Xuyeân Micae Nguyeãn Khaéc Ngöõ ñaõ sai
Cha JB. Nguyeãn Ñình Pheâ veà (1970 – 1974). Sau khi Cha giaø Pheâ veà höu,
Ñöùc Giaùm Muïc ñaõ sai Linh muïc Giuse Ñinh Thanh Taâm veà chaêm soùc giaùo
xöù naøy töø naêm 1974 tôùi 2004.
Veà Giaùo
Hoï Loä Ñöùc:
Vì Giaùo daân cuûa giaùo xöù ôû doïc theo hai bôø kinh daøi treân 4 caây soá,
nhaø thôø chính cuûa giaùo xöù laïi ôû leäch veà phía cuoái xöù, neân Ñöùc
Giaùm Muïc ñòa phaän ñaõ chaáp thuaän cho giaùo xöù thieát laäp theâm moät
giaùo hoï, mang teân giaùo hoï Loä Ñöùc, giaùo hoï naøy coù nhaø thôø rieâng
ñeå giaùo daân lui tôùi caàu nguyeän, döï leã vaø laõnh caùc bí tích. Trong
nhöõng nhaø nguyeän, tröôùc ngaøy giaûi phoùng (30/04/1975), Linh muïc chaùnh
xöù moãi ngaøy Chuùa Nhaät vaø nhöõng dòp ñaëc bieät ñeàu ra giaùo hoï ñeå cöû
haønh thaùnh leã vaø caùc bí tích cho giaùo daân. Nhöng töø sau ngaøy
30/04/1975, Ñöùc Giaùm Muïc chaáp thuaän sai Cha Quaûn Sôû veà ôû thöôøng
xuyeân trong Giaùo Hoï ñeå thay Cha chính xöù phuïc vuï hoï caùch höõu hieäu
hôn. Cha Quaûn Sôû hieän nay laø Cha Ñaminh Ñinh Trung Thaønh.
II. LÒCH SÖÛ NHAØ THÔØ GIAÙO XÖÙ:
Ngoâi nhaø
thôø chính cuûa Giaùo Xöù ñöôïc thieát laäp naêm 1960 tröôùc khi Cha Giuse
Phaïn Höõu Ñoaøn veà coi xöù, nhaø thôø khi aáy nhoû heïp, laøm baèng vaät
lieäu nheï: Keøo coät baèng goã, lôïp toâle vaø vaây chung quanh cuõng baèng
toâle, daøi chöøng 20m, roäng chöøng 12m.
Vaøo naêm 1972
– 1973, trong thôøi Cha JB. Nguyeãn Ñình Pheâ coi xöù, nhaø thôø naøy ñöôïc
naâng cao leân baèng nhöõng truï xi maêng ñoäi döôùi chaân coät, chieàu daøi
nhaø thôø ñöôïc noái theâm 10m (töùc coäng daøi 30m) vaø chieàu ngang cuõng
ñöôïc noái roäng theâm cho loøng nhaø thôø roäng 13m. Chung quanh nhaø thôø
ñöôïc xaây baèng gaïch, coù ñuùc ñaø beân döôùi, vaø ñuùc coät doïc theo
töôøng. Ñoàng thôøi cuõng kieán thieát thaùp chuoâng ôû chính giöõa maët tieàn
nhaø thôø, thaùp chuoâng cao 17m.
Naêm 1980,
trong thôøi ñaïi Cha Giuse Ñinh Thanh Taâm coi xöù, nhaø thôø naøy ñöôïc tu
söûa laïi baèng caùch: Noái theâm coät vaø töôøng hai beân cao theâm 1m, laøm keøo
saét thay cho keøo coät baèng goã, lôïp toâle. Vì kinh phí eo heïp, neân coâng
vieäc ñaõ ngöng laïi sau keát quaû treân.
Naêm 1991,
nhaø thôø laïi ñöôïc tu söûa baèng caùch: Naâng cao neàn nhaø thôø cuõng nhö
neàn cung thaùnh, laùt gaïch boâng. töôøng cunh thaùnh toâ ñaù röûa. Toøa chính
cung thaùnh ñöôïc gaén böùc phuø ñieâu tieäc ly. Töôïng Chuùa Phuïc Sinh
ñöôïc theá cho töôïng Chuùa chòu cheát. Ñöôøng Thaùnh Giaù baèng hình aûnh
ñöôïc thay baèng caùc böùc phuø ñieâu.
Naêm 1992,
töôøng beân caïnh phía trong nhaø thôø ñöôïc gaén böùc phuø ñieâu caùc
Thaùnh Töû Ñaïo Vieät Nam ñeå giaùo daân coù ñieàu kieän deã nhôù tôùi caùc
thaùnh cuûa queâ höông ñaát nöôùc VN, vaø töôøng beân trong cuoái nhaø thôø
ñöôïc gaén hai böùc phuø ñieâu: Ngöôøi Samari tanoâ nhaân laønh vaø Ñöùc
Meï thaêm vieáng baø Isave, hai böùc phuø ñieâu naøy phuïc vuï cho chuû ñeà
baùc aùi, muïc ñích giuùp Giaùo daân deã nhôù thi haønh ñöùc baùc aùi vôùi tha
nhaân maø Chuùa Cöùu Theá ñaõ nhaán maïnh cho laø quan troïng, ñaët ngang haøng
vôùi giôùi raên kính meán Thieân Chuùa.
Heä thoáng
quaït ñieän baøn gaén treân töôøng nhaø thôø ñöôïc thay theá baèng heä thoáng
quaït traàn treo döôùi vì keøo baèng saét.
... Coâng
vieäc tu söûa beân trong nhaø thôø ñaõ taïm oån, trong töông lai giaùo
xöù coøn coù nhu caàu:
1) Nôùi roäng
nhaø thôø baèng hai caùnh thaùnh giaù ngang cung thaùnh, ñeå taïo theâm choã
ngoài cho giaùo daân.
2) Kieán
thieát laïi caây thaùp taùch rôøi khoûi nhaø thôø.
3) Vaø trang
trí laïi maët tieàn nhaø thôø vôùi töôïng Thaùnh Giuse lao ñoäng ñöùng giöõa
ñeå troâng coi, gìn giöõ vaø phuø hoä cho toaøn theå Giaùo Xöù Giu Ñöùc.
Xin Thaùnh
Giuse phuø hoä cho toaøn theå Giaùo Xöù chuùng con.
(Lòch söû Giaùo Hoï Loä Ñöùc vaø nhaø thôø “xem baûn
rieâng cuûa Giaùo Hoï Loä Ñöùc”)
Giaùo Xöù Giu Ñöùc
K8B. Ngaøy 05/03/1993.
LM Chính Xöù
Giuse Ñinh Thanh Taâm