01.09.20 THỨ BA TUẦN 22 TN
Lc 4,31-37
ĐẤNG THÁNH CỦA THIÊN CHÚA
Trong hội đường, có một người bị quỷ thần ô uế nhập,
la to lên rằng: “Ông Giê-su Na-da-rét, chuyện chúng tôi can gì đến ông, mà ông
đến tiêu diệt chúng tôi? Tôi biết ông là ai rồi: Ông là Đấng Thánh của Thiên
Chúa!”
(Lc 4,33-34)
Suy niệm: Dân thành Caphácnaum “sửng sốt” và “hết sức kinh
ngạc” khi chứng kiến quyền năng của Chúa Giêsu. Nhưng ma quỷ thì không chỉ bày
tỏ cảm xúc như một kẻ bàng quan hiếu kỳ mà thôi. Chúng “la to” lên điều mà
chúng biết rõ: “Ông là Đấng Thánh của Thiên Chúa.” Chẳng phải ma quỷ muốn tuyên
xưng niềm tin vào Chúa; chúng cũng không hề có ý quảng cáo không công cho Ngài.
Chúng chỉ bộc lộ niềm thù hận và nỗi khiếp sợ đối với Chúa Giêsu: “Chuyện chúng
tôi can gì đến ông mà ông đến tiêu diệt chúng tôi?” Chắc chắn đó không phải là
thái độ mà Chúa muốn có nơi các môn đệ của Ngài. Đúng hơn Ngài muốn họ nói lên
như Phêrô lời tuyên xưng với trọn niềm xác tín và gắn bó với Ngài với tất cả
tình yêu: “Phần chúng con, chúng con đã tin và nhận biết rằng Thầy chính là
Đấng Thánh của Thiên Chúa” (Ga 6,69).
Mời Bạn: Có “kiến thức” về Chúa Giêsu, hoặc có tên trong sổ
rửa tội chưa đủ để tuyên xưng Ngài là “Đấng Thánh của Thiên Chúa” với tất cả
tình yêu và lòng xác tín. Bạn cần được nuôi dưỡng niềm tin và tình yêu bằng
việc học hỏi và cầu nguyện với Lời Chúa và kết hiệp với Ngài trong bí tích
Thánh Thể.
Sống Lời Chúa: Bạn hãy sắp xếp chương trình sống hằng ngày sao
cho có thời gian cầu nguyện, suy niệm Lời Chúa và tham dự Thánh lễ thường xuyên.
Cầu nguyện: “Lạy Chúa,
Lời Chúa là ánh sáng chỉ đường con đi. Con hướng lòng quyết thực thi thánh chỉ,
mãi mãi cho đến cùng” (Tv 119,105.112).
02.09.20 THỨ TƯ ĐẦU THÁNG TUẦN 22 TN
Lc 4,38-44
TẤT CẢ CHO SỨ MẠNG CỨU THẾ
Lúc mặt trời lặn, tất cả những ai có người đau yếu
mắc đủ thứ bệnh hoạn, đều đưa tới Người. Người đặt tay trên từng bệnh nhân và
chữa họ.
(Lc 4,40)
Suy niệm: Một ngày sống của Chúa Giêsu bận rộn với nhiều
việc: cầu nguyện, rao giảng và chữa lành. Từ sáng sớm, Ngài đi ra nơi hoang
vắng để kết hiệp với Chúa Cha. Suốt ngày, Ngài rao giảng ở các hội đường, chữa
bệnh và trừ quỷ. Ngài không giới hạn sứ mạng ở một vài nơi mà còn “loan báo Tin
Mừng cho các thành khác nữa, vì Ngài được sai đi cốt để làm việc đó.” Ma quỷ có
tung hô Ngài là Con Thiên Chúa thì chỉ là xảo kế, cốt làm sai lệch sứ mạng cứu
thế của Ngài; chính những lời rao giảng, những dấu lạ Chúa làm, và trên hết là
“dấu lạ Gio-na” đủ minh chứng sứ mạng thiên sai đó (x. Ga 10,25; Mt 12,39).
Mời Bạn: Chúa vẫn đồng hành và cứu chữa ta nhưng ít khi ta
nhận ra. Những khó khăn ta đã vượt qua, những cám dỗ đã chiến thắng, sự bình an
và những điều tốt lành vẫn diễn ra, và ngay cả khi những khó khăn ập tới,...
tất cả những điều rất bình dị đơn sơ đó đều là dấu chỉ Chúa vẫn tác động lên
đời sống và chữa lành cho ta. Mời bạn chiêm ngắm mẫu gương hành động của Chúa
để có thể nhận ra Ngài vẫn đang đồng hành và hoạt động nơi ta, và để chúng ta
cũng biết hành động giống như Chúa.
Chia sẻ: Việc dành thời gian kết hiệp để cầu nguyện mỗi
ngày để có tác dụng gì cho hoạt động tông đồ của bạn?
Sống Lời Chúa: Xét xem khung đời sống của bạn có tương hợp với
khung đời sống mỗi ngày của Chúa Giêsu không.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
xin thương chữa lành con và cho con cảm nghiệm được sự hiện diện của Chúa để
con sống bác ái yêu thương như chính Chúa đã yêu thương con. Amen.
03.09.20 THỨ NĂM ĐẦU THÁNG TUẦN 22 TN
Thánh Ghêgôriô Cả, giáo hoàng, tiến sĩ HT
Lc 5,1-11
TỪ BỎ VÀ VIỆC TÔNG ĐỒ
“Vâng lời Thầy, tôi sẽ thả lưới.” (Lc 5,5)
Suy niệm: Người đi theo Chúa càng từ bỏ dứt khoát người ấy
càng trở nên tông đồ đích thực của Chúa. Việc từ bỏ càng triệt để hiệu quả của
việc tông đồ càng lớn. Ông Simon đã từ bỏ triệt để như thế. Bên ngoài, Simon bỏ
lưới bỏ thuyền là phương tiện nuôi sống gia đình ông và cái góp phần làm nên
cuộc đời ông. Simon từ bỏ người thân để ưu tiên chọn yêu Chúa. Bên trong, Simon
bỏ kinh nghiệm đánh cá chuyên nghiệp của mình, để nghe theo lời chỉ dẫn của bác
thợ mộc Giêsu: “Vâng lời Thầy, tôi sẽ thả lưới.” Hôm ấy Simon bắt được một mẻ
cá nhiều đến nỗi kéo lên muốn rách cả lưới, đổ lên hai thuyền nặng gần chìm! Mẻ
cá ấy là dấu chỉ báo trước mẻ cá còn lạ lùng hơn mà Simon sẽ bắt được sau nay.
Quả vậy, sách Công Vụ Tông Đồ kể lại chuyện Simon Phêrô giảng cho người Do Thái
trong ngày Chúa Thánh Thần hiện xuống, hôm đó có khoảng 3.000 người xin rửa tội
gia nhập Giáo Hội (Cv 2,41).
Mời Bạn: ĐHY Phanxicô Nguyễn Văn Thuận thấy rõ mối tương
quan giữa từ bỏ và việc tông đồ nên ngài viết: “Cái tôi càng bành trướng, việc
tông đồ càng thất bại; cái tôi càng tan biến, việc tông đồ càng kết quả” (Đường
Hy Vọng, 320). Nếu ta dám bỏ tất cả con người của mình và chỉ làm theo ý Chúa,
chúng ta cũng sẽ là người tông đồ có thể đưa vô số người vào trong Giáo Hội.
Chia sẻ: Bạn cảm nhận được điều tích cực gì khi bỏ mình?
Sống Lời Chúa: Mỗi ngày nhắc mình làm một việc hy sinh từ bỏ ý
riêng để cầu cho việc tông đồ được kết quả.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
Chúa mời gọi chúng con theo Chúa. Xin cho chúng con dám can đảm từ bỏ mọi sự để
đi theo Chúa và chỉ làm những gì Chúa muốn.
04.09.20 THỨ
SÁU ĐẦU THÁNG TUẦN 22 TN
Lc 5,33-39
CHÀNG RỂ GIÊSU
Đức Giêsu trả lời: “Chẳng lẽ các ông lại có thể bắt
khách dự tiệc cưới ăn chay, khi chàng rể còn ở với họ?” (Lc 5,34)
Suy niệm: Nhiều lần Chúa Giêsu dùng hình ảnh tiệc cưới, đặc
biệt qua các dụ ngôn, để nói về Nước Trời, mà trong đó Ngài là chàng rể, nhân
vật chính của tiệc vui ấy; cũng tại bữa tiệc đó, mọi dân tộc, không riêng gì
dân Do Thái, đều là khách quý. Gio-an Tẩy giả, vị Tiền hô của Đấng Cứu thế,
cũng “vui mừng hớn hở” được là “bạn của chàng rể Giêsu.” Bản thân mình “lu mờ
đi”, nhưng Gioan vui vì mình được “nghe tiếng nói của chàng rể;” và “vui trọn
vẹn” vì “Ngài được nổi bật lên” (x. Ga 3,28-30). Niềm vui cứu độ ấy phải toả
lan cho mọi người: Niềm vui được hồi phục nhân phẩm, niềm vui được làm bạn với
Đức Kitô, và trên tất cả, được làm con cái Thiên Chúa. Trong phép lạ “đầu tay”
tại tiệc cưới Cana, tuy Chúa Giêsu không tuyên bố nhưng Ngài đã ngầm báo trước
sứ vụ cứu thế của Ngài là đem lại niềm vui, “niềm vui trọn vẹn” cho muôn người,
niềm vui vì được cứu độ.
Mời Bạn: Kitô giáo là đạo của Tin Mừng, của niềm vui. Khi
ví mình là chàng rể, Chúa Giêsu muốn nói Hội Thánh tại thế chính là Tiệc Cưới
Nước Trời đã khởi đầu, nơi đó những khách mời được tràn đầy hoan lạc, niềm hoan
lạc phải được chia sẻ cho nhau để được hưởng trọn vẹn trên Thiên quốc. Bạn đã ý
thức và hành động để làm chứng cho “niềm vui của Tin Mừng” chưa?
Chia sẻ về lời cảnh tỉnh của ĐGH Phanxicô: “Có những Kitô
hữu sống đời mình giống như chỉ có mùa Chay mà không có mùa Phục Sinh” (số 6)?
Sống Lời Chúa: Hôm nay, tôi quyết làm việc phục vụ để đem niềm
vui cho gia đình, cho cộng đoàn tôi đang sống.
Cầu nguyện: Đọc kinh
Kính Mến.
05.09.20 THỨ
BẢY ĐẦU THÁNG TUẦN 22 TN
Thánh Têrêxa Cancútta, nữ tu
Lc 6,1-5
SỐNG CÓ LÝ CÓ TÌNH
“Ông Đavít đã làm gì khi ông và thuộc hạ đói bụng?
Ông vào nhà Thiên Chúa lấy bánh tiến mà ăn và cho thuộc hạ ăn. Thứ bánh này chỉ
có tư tế mới được ăn mà thôi.” (Lc 6,3-4)
Suy niệm: Trong các mối tương quan xã hội, vẫn thường xảy ra
xung đột giữa tình và lý, lắm khi rất gay gắt và nan giải. Vì thế một cuộc sống
hài hoà có lý có tình là một lý tưởng mà người ta mong ước đạt được. Người
Pharisêu được cho là không có “tình” khi họ bắt bẻ các môn đệ vi phạm luật ngày
sabát chỉ vì các ông bứt vài bông lúa chà xát trong tay để ăn cho đỡ đói. Khi
hành xử “vô tình” như vậy, họ đã đánh mất cái “lý” đích thực qua việc vận dụng
lề luật cách nệ hình thức, hẹp hòi và hà khắc. Chúa Giêsu nhắc lại câu chuyện
tư tế Akhimêléc cho vua Đavít và thuộc hạ ăn bánh tiến trong đền thờ, thứ bánh
mà chỉ tư tế mới được ăn (x. 1Sm 21,1-7) và Ngài cho biết “chìa khoá” để hành
xử “thấu tình đạt lý” đó là “vì Con Người”; “Con Người” ở đây là chính Ngài, “chủ
của ngày sabát,” mà ngày sabát được đặt ra là vì con người, tức là vì hạnh phúc
của chúng ta (x. Mc 2,23-18).
Mời Bạn: Nếu bạn giữ luật cách nghiêm túc, đó là điều đáng
khen nhưng nếu bạn chỉ giữ luật theo hình thức bên ngoài mà trong cuộc sống lại
cư xử vô cảm nghiệt ngã với anh chị em, đó lại là điều đáng trách. Mời bạn học
mẫu gương của Chúa, Đấng “hiền lành và khiêm nhường trong lòng”, luôn đầy lòng
khoan dung và thương xót đối với chúng ta, nhờ đó bạn hành xử với nhau cho
“thấu tình đạt lý” giống như Ngài, bạn nhé!
Sống Lời Chúa: Thường xuyên xét mình xem các hành động của mình
có phát xuất từ động lực là tình yêu không.
Cầu nguyện: Đọc kinh
Kính Mến.
06.09.20 CHÚA
NHẬT TUẦN 23 TN – A
Mt 18,15-20
SỬA LỖI HUYNH ĐỆ
“Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy
đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã
chinh phục được người anh em.” (Mt 18,15)
Suy niệm: Kinh nghiệm nhận thấy trong tương quan với người
thân cận, chúng ta thường cứ thích tự nâng mình lên và hạ thấp người khác. Hơn
nữa, khi thấy các khuyết điểm của người anh em thì chúng ta hay chụp lấy cơ hội
để nói xấu, dèm pha, chê bai, chống đối hay loại trừ người thân cận. Điều này
gây tổn thương và làm xáo trộn cho đời sống huynh đệ giữa chúng ta. Lời dạy của
Chúa Giê-su trong Tin Mừng hôm nay là một phương thuốc tốt để chữa trị cho căn
bệnh này: Đó là sống đức bác ái để biết thương yêu và tôn trọng người thân cận.
Từ đó chúng ta sẽ có những hành động phù hợp trong tương giao, biết nâng đỡ sẻ
chia, biết chỉ bảo, nhắc nhở và thậm chí sửa sai khuyết điểm cho anh chị em
mình.
Mời Bạn: Chúa Giêsu đã truyền cho chúng ta giới luật yêu
thương của Ngài, đó là lối sống, là dấu hiệu của người Ki-tô hữu. Điều đó có
nghĩa là người Ki-tô hữu phải lấy đức bác ái làm qui tắc ứng xử cho mình trong
tương quan với người khác: Trong mọi việc, từ lời ăn tiếng nói cho đến việc góp
ý sửa lỗi cho nhau, chúng ta phải khởi đi từ một động lực duy nhất là đức bác
ái.
Chia sẻ: Bạn có cảm thấy khó khăn khi phải góp ý sửa lỗi
cho người anh em? Mặt khác, bạn có dễ dàng đón nhận lời góp ý của người khác
không?
Sống Lời Chúa: Khi kiểm điểm đời sống, tôi xét xem tôi đã để
những tâm tình giận hờn, ghen ghét, ganh tị tác động đến suy nghĩ và việc làm
của tôi như thế nào.
Cầu nguyện: Đọc kinh
Kính Mến.
07.09.20 THỨ
HAI TUẦN 23 TN
Lc 6,6-11
LIÊN MINH MA QUỶ
Các kinh sư và những người Pharisêu rình xem Đức
Giê-su có chữa người ấy trong ngày sabát không, để tìm được cớ tố cáo Người. (Lc 6,7)
Suy niệm: Đức Giêsu quá là khổ! Giảng dạy con đường
cứu độ, trừ quỷ, cứu chữa mọi kẻ bệnh hoạn tật nguyền (Mt 4,23), ấy thế mà Ngài
vẫn bị những người thù ghét rình mò “để tìm cớ tố cáo Ngài”. Hai phe nhóm vốn
kình địch nhau là các kinh sư và Pharisêu đã liên minh với nhau, chỉ vì muốn
bới lông tìm vết, nhân danh lề luật để triệt hạ Chúa Giêsu. Chúa thấu rõ tâm
địa ác độc của “liên minh ma quỷ” này, Ngài đã chất vấn ngược lại họ bằng
nguyên tắc “làm lành lánh dữ” của lương tâm, nền tảng của lề luật: “Ngày sabát
được phép làm điều lành hay điều dữ, cứu mạng người hay huỷ diệt?” Sự chai lỳ
kiêu căng, vốn là đặc điểm của ma quỷ, khiến họ thay vì nhận ra chân lý của
luật yêu thương, họ “giận điên lên” và tiếp tục tìm cách thực hiện ác ý của họ.
Mời Bạn: Nhiều người dễ “bán mình” cho những liên minh ma
quỷ thời hiện đại bằng cách “rình mò” để “bới” ra những sai lỗi của người khác
mà bêu riếu trên mạng xã hội. Bạn có vô tình hay hữu ý gia nhập một thứ liên
minh nào đó như vậy không? Bạn hãy nhớ và đáp trả lời chất vấn của Chúa: “Được
phép làm điều lành hay điều dữ? Được phép cứu sống hay giết chết?”
Sống Lời Chúa: Thường xuyên hồi tâm để phân định: Tôi có nỗ lực
để bênh vực cho chân lý và điều thiện hay tôi a dua theo bè nhóm để vùi dập
người vô tội?
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
xin giúp con biết tránh xa những “liên minh ma quỷ” chuyên làm hại người bằng
những lời lẽ thiếu bác ái. Trái lại, xin cho chúng con biết liên kết với nhau
để nên thánh, phụng sự Chúa và phục vụ tha nhân.
08.09.20 THỨ
BA TUẦN 23 TN
Sinh nhật Đức Maria
Mt 1,18-23
“ĐỨC BÀ LÀM CHO CHÚNG CON
VUI MỪNG”
“Bà sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên cho con trẻ
là Giêsu, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ.” (Mt 1,21)
Suy niệm: Một trẻ thơ chào đời là niềm vui cho gia đình,
người thân, và nói rộng ra, cho dân tộc, cho cả nhân loại. Điều đó được thể
hiện trong ngày ‘trẻ Maria’ cất tiếng khóc chào đời: Niềm vui ấy vượt ra khỏi
biên giới của gia đình, dân tộc, để rồi tỏa lan đến mọi thế hệ trên thế giới.
Điều này không có gì lạ vì Mẹ là ánh sáng, hy vọng cho cả nhân loại. Việc Mẹ
chào đời đưa thế giới bước sang một trang sử mới: trang sử của ơn cứu độ. Với
sự cộng tác của Mẹ, chương trình cứu độ của Thiên Chúa được thực hiện và hoàn
tất trong Người Con của Mẹ là Đức Giêsu Kitô, Đấng sẽ “cứu dân Người khỏi tội lỗi
của họ.” Mẹ cũng chính là “Evà mới” đem lại nét xinh tươi cho vườn địa đàng u
ám xưa, là tình yêu qua đó Thiên Chúa lại ký kết cuộc đính ước long trọng mới
với nhân loại.
Mời Bạn: Ngày sinh của Đức Mẹ đem lại niềm vui, hy vọng cho
cả nhân loại. Cùng với Mẹ, bạn có thể làm cho sự hiện hữu của bạn cũng mang lại
niềm vui và hy vọng cho nhiều người. Mỗi khi bạn sống yêu thương, phục vụ, quan
tâm, chia sẻ, bạn có thể trở thành niềm vui, bình an, và tình yêu của Thiên
Chúa cho người khác rồi đó.
Sống Lời Chúa: Hôm nay bạn hãy làm một nghĩa cử giúp đỡ người
thân để bày tỏ tình yêu của bạn đối với họ.
Cầu nguyện: Lạy Mẹ
Maria, Mẹ đã chào đời, đem niềm vui và là máng chuyển thông ơn cứu độ đến cho
nhân loại. Xin cho con cũng noi gương Mẹ, biết đem niềm vui, bình an, và tình
yêu Chúa cho anh chị em xung quanh mình. Amen.
09.09.20 THỨ
TƯ TUẦN 23 TN
Lc 6,20-26
HẠNH PHÚC KHÔNG PHẢI LÀ
KHOÁI LẠC
Đức Giêsu nói: “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo
khó… Khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có…” (Lc 6,20.24)
Suy niệm: Liệu rằng việc Chúa Giêsu nói về “cái phúc” của
những người nghèo khó, đói khát, đau khổ… trong khi lại “trù ẻo” những kẻ giàu
có, no nê, sung sướng… có phải là lời ru ngủ những người vốn bị coi là bất hạnh
để họ an phận với kiếp lầm than? Câu trả lời đương nhiên là không. Chúa Giêsu
phân biệt sự khác nhau giữa “khoái lạc” và “hạnh phúc”. Sự giàu có, no nê, sung
sướng… là những khoái lạc chỉ thỏa mãn cơn khát dục vọng, nhưng không phải là
hạnh phúc thật. ĐHY Timothy Dolan cho biết: “Hạnh phúc chỉ tùy thuộc ở chỗ
chúng ta là ai, chứ không ở chỗ chúng ta làm gì hay có gì.” Như thế, khi người
ta biết trở nên nghèo khó – dù đang sở hữu của cải – người ta mới nhận biết
mình là ai và mới cảm thấy cần đến Chúa, và khi đó họ hạnh phúc vì biết mình là
con cái Thiên Chúa.
Mời Bạn: Con virút Corona
thật độc dữ nhưng nó lại giúp cho chúng ta thức tỉnh và nhận ra rằng những gì
chúng ta sở hữu thực ra rất mong manh, và nhất là nhận ra rằng không phải chúng
mà chính Chúa mới là hạnh phúc đích thực của chúng ta. Ngài vẫn hiện diện đồng
hành với chúng ta, và mở đón chúng ta đến hưởng hạnh phúc nơi Ngài.
Sống Lời Chúa: Tận dụng việc giãn cách xã hội để sống với Chúa
cách sâu xa mật thiết hơn, đặc biệt qua việc đọc và suy gẫm Lời Chúa mỗi ngày.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
xin cho con ơn khôn ngoan để phân biệt được, giữa những điều con muốn và những
thứ con cần. Xin cho con xác tín rằng: trước hết hãy lo tìm kiếm Nước Thiên
Chúa, còn những thứ khác, Ngài sẽ ban cho sau.
10.09.20 THỨ
NĂM TUẦN 23 TN
Lc 6,27-38
YÊU THƯƠNG KẺ THÙ
“Hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa anh em và cầu
nguyện cho kẻ vu khống anh em.” (Lc 6,28)
Suy niệm: Nhiều người nghe Lời Chúa dạy “yêu thương kẻ thù”
không khỏi có cảm giác “lời này sao chói tai quá!” Theo lẽ tự nhiên, đối với
những kẻ làm hại, nguyền rủa, vu khống ta, ta không trả thù đã là quá tốt; làm
sao ai có thể “cầu nguyện,” “chúc lành” cho những hạng người ấy được?! Chúa dạy
“chúc lành” cho họ là để ta tiêu diệt lòng ghét ghen thù hận nơi chính mình và
mong điều tốt đẹp nhất cho những người đó. Chúa dạy “cầu nguyện” cho họ là xin
tình yêu và ân sủng Chúa xuống trên họ để nhờ đó họ được biến đổi nên thánh
thiện. Như vậy, thì làm gì có ý nghĩ hay hành động tiêu cực về bất kỳ ai! Trái
lại chúng ta được mời gọi sống tích cực hướng thiện: “đem yêu thương vào nơi
oán thù… đem an hòa vào nơi tranh chấp… đem chân lý vào chốn lỗi lầm.”
Mời Bạn: Lời này của Chúa có đang nói với tôi? Trong tận
sâu thẳm của tâm hồn, tôi có những người mình không thích hay thù hận? Tôi có
cần cầu nguyện cho ai đó như điều Chúa đang mời gọi tôi?
Sống Lời Chúa: Sống tích cực trong suy nghĩ, lời nói và hành động
với mọi người tôi gặp gỡ hôm nay. Những lời trong kinh Hoà Bình: “Lạy Chúa từ
nhân, xin cho con biết mến yêu và phụng sự Chúa trong mọi người…” là gợi ý cho
tôi thực hiện điều đó.
Cầu nguyện: Lạy Chúa
Giêsu, Chúa đã yêu thương và cứu độ chúng con khi chúng con còn là tội nhân, là
những kẻ đang là thù địch với Chúa. Xin cho chúng con đi theo con đường của
Chúa là yêu thương mọi người, kể cả kẻ thù địch, nguyền rủa, vu khống chúng
con, để chúng con trở nên giống Chúa.
11.09.20 THỨ
SÁU TUẦN 23 TN
Lc 6,39-42
XÉT MÌNH TRƯỚC KHI XÉT NGƯỜI
“Lấy cái xà ra
khỏi mắt ngươi trước đã, rồi sẽ thấy rõ, để lấy cái rác trong con mắt người anh
em!” (Lc
6,42)
Suy niệm: Người ta thường dễ dàng xét đoán tha nhân, nhưng
lại khó nhìn thấy những lỗi lầm, khiếm khuyết của chính mình. Ca dao Việt Nam
diễn tả rất thâm thúy điều này: “Chân mình thì lấm bê bê. Lại cầm bó đuốc đi rê
chân người.” Qua dụ ngôn cái rác và cái xà, Chúa Giêsu yêu cầu các môn đệ đảo
ngược khuynh hướng tự nhiên ấy. Trước hết, người môn đệ cần nhìn thấy sự thật
trần trụi về mình với biết bao ‘cái xà’ của tội lỗi, của những thói hư tật xấu;
và xin Thiên Chúa là Cha nhân từ thanh tẩy, chữa lành, thánh hóa. Thứ đến, nhờ
việc biết mình và được Chúa biến đổi, họ mới có cái nhìn sáng suốt để sửa dạy
người khác trong tình yêu thương.
Mời Bạn: Nếu không xét mình trước hết, ta rất dễ phiến
diện, mù quáng và sa chước cám dỗ nói xấu, xét đoán người khác. ĐTC Phan-xi-cô
đã nhiều lần lên án tật nói xấu như việc ‘ném bom nguyên tử’ đầy sức tàn phá
khủng khiếp. Bạn được mời gọi kiểm điểm những lỗi lầm của mình trước tiên; và
đừng bao giờ săm soi, xét nét, bới lông tìm vết những khuyết điểm của người
khác.
Sống Lời Chúa: Mỗi ngày, bạn hãy dành ra vài phút để xét mình, và
luôn nghĩ tốt về người khác - đặc biệt là những người bạn không có mấy thiện
cảm - để có thể lớn lên trong đức ái.
Cầu nguyện: Lạy Thiên Chúa
là Đấng thấu suốt mọi bí ẩn của lòng người, “nhờ ánh sáng của Ngài, chúng con
được nhìn thấy ánh sáng” (Tv 36,10). Xin Chúa mở đôi mắt tâm hồn để con nhận ra
những lỗi lầm, khiếm khuyết của mình; và xin Chúa thứ tha, ban ơn biến đổi, ngõ
hầu con biết cư xử với người khác cách bao dung quảng đại.
12.09.20 THỨ
BẢY TUẦN 23 TN
Thánh Danh Đức Maria
Lc 6,43-49
TRÁI TỐT ĐÍCH THỰC
“Không có cây nào tốt mà sinh trái xấu, và cũng
không có cây nào xấu mà sinh trái tốt.” (Lc 6,43)
Suy niệm: Cùng với đà phát triển của các trang mạng xã hội
như Facebook, Instagram,v.v… trào lưu sống ảo, đặc biệt trong giới trẻ, ngày
càng trở nên phổ biến. Các “tín đồ sống ảo” đăng lên trang cá nhân những hình
ảnh chỉnh sửa, những câu chuyện dàn dựng, ghép nối như thật, để ảo tưởng tự cho
mình là một nhân vật quan trọng, nổi tiếng… vì có nhiều lượt theo dõi, tương
tác, hâm mộ. Những hình ảnh giả tạo và lối sống phi thực tế như thế tố giác sự
trống rỗng, hư ảo của con người sống ảo. Đối lại lối sống đó, Chúa Giêsu đưa ra
nguyên tắc vàng để phân định: xem quả thì biết cây; cây có tốt thì mới sinh
trái tốt đích thực. Trái tốt đích thực không phải là những lời lẽ tốt đẹp hoa
mỹ “Lạy Chúa! Lạy Chúa!” mà phải là đưa Lời Chúa vào hiện thực cuộc sống bằng
những hành động cụ thể.
Mời Bạn: Một người chỉ mang danh nghĩa là “có đạo”, chỉ
“giữ đạo” ở mức tối thiểu theo hình thức, còn cả cuộc sống trong gia đình và
ngoài xã hội không toả sáng chút nào tinh thần của Tám Mối Phúc Thật, không
thông truyền được chút nào những giá trị của Tin Mừng, thì có thể nói người ấy
chỉ là một “Kitô hữu ảo” mà thôi. Bạn hãy sống thực đức tin của mình với cả tấm
lòng và thể hiện ra bằng một cuộc sống thấm đầy tinh thần cầu nguyện và bác ái
dựa trên nền tảng của Lời Chúa.
Sống Lời Chúa: Đọc lại Tin Mừng hôm nay và rút ra một việc thực
hành cụ thể.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
xin đừng để con sống ảo trong đức tin, nhưng xin Chúa giúp con sinh nhiều trái
tốt đích thực qua việc thực thi Lời Chúa trong cuộc sống thường ngày của con.
Amen.
13.09.20 CHÚA
NHẬT TUẦN 24 TN – A
Mt 18,21-35
LUẬT NHÂN QUẢ CỦA CHÚA
Bấy giờ tôn chủ đòi y đến và bảo: “Tên đầy tớ độc ác
kia, ta đã tha hết số nợ ấy cho ngươi, vì ngươi đã van xin ta, thì đến lượt
ngươi, ngươi không phải thương xót đồng bạn, như chính ta đã thương xót ngươi
sao?”
(Mt 18,32-33)
Suy niệm: Nhiều người mặc nhiên coi câu nói ‘gieo nhân nào
gặt quả nấy’ như một quy luật hoàn toàn máy móc. Vì thế khi thấy ai đó gặp phải
điều không may, họ quy kết ngay rằng hẳn “anh ta hay cha mẹ anh ta” đã làm điều
chi bất nhân thất đức nên mới bị trừng phạt ‘quả báo nhãn tiền’ như thế (x. Ga
9,1-2). Chúa Giêsu không nói luật nhân quả là sai nhưng Ngài cho biết căn
nguyên của luật ấy là chính Thiên Chúa và mỗi người đều đã nhận được cái “nhân”
tối thượng là ơn tha thứ nhờ lòng thương xót của Ngài: “Tôn chủ” đã tha nợ cho
người đầy tớ món nợ vô cùng lớn chỉ vì “anh đã van xin Ngài.” Vì thế từ cái
“nhân” tốt lành đó mỗi người sẽ phải sinh “quả ngọt” bằng cách “thương xót
người khác như chính Chúa đã thương xót mình”. Ngược lại, người ta sẽ nhận phải
cái kết là “trái đắng” nếu họ cư xử nghiệt ngã vô cảm với anh em mình.
Bạn thân mến! Những việc
lành phúc đức của bạn, việc bạn bao dung tha thứ cho người khác đúng là những
nhân tốt lành để bạn gặt được quả phúc mai sau, nhưng, bạn nhớ rằng đó cũng là
việc bạn phải làm để đáp lại việc trước đó Chúa đã xoá cho bạn món nợ vô cùng
lớn là tội lỗi mà bạn đã xúc phạm đến Chúa và anh em. Bạn hãy nhớ luật nhân quả
của Chúa là: “Phúc thay ai xót thương người, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót
thương” (Mt 5,7).
Sống Lời Chúa: Mỗi tối xét mình, thấy mình còn hờn giận ai, bạn
hãy tìm cách tốt nhất để làm hoà với họ.
Cầu nguyện: Đọc kinh Lạy
Cha.
14.09.20 THỨ
HAI TUẦN 24 TN
Suy tôn Thánh Giá
Ga 3,13-17
BIẾN THẬP GIÁ THÀNH THÁNH
GIÁ
“Như ông Môsê đã giương cao con rắn trong sa mạc,
Con Người cũng sẽ phải được giương cao như vậy, để ai tin vào Người thì được
sống muôn đời.”
(Ga 3,14-15)
Suy niệm: Không hiểu tại sao người đời thích dùng hình ảnh
thập giá để nói về sự chết. Trên một số tranh tuyên truyền, cổ động ngoài đường
phố, hình ảnh thập giá ẩn hiện ở hậu cảnh của những cảnh xì ke, ma tuý, mại
dâm… như lời cảnh cáo, đe doạ những ai toan bước vào con đường lầm lạc này. Còn
đối với Kitô hữu, Thánh Giá là biểu trưng cho sự sống, cho ơn cứu độ. Thánh Giá
đã được Đức Kitô dùng để thực hiện chương trình cứu độ yêu thương nhiệm mầu.
Những người tội lỗi nhìn lên Thánh Giá sẽ được thứ tha. Vì thế, chúng ta chẳng
những không sợ hãi mà còn yêu mến, tôn thờ Thánh Giá. Thánh Giá còn trở nên
niềm vinh dự cho những ai biến đời mình thành cánh Thánh Giá nối dài của Chúa
Giêsu.
Mời Bạn: Cây thập giá một khi được dùng làm giá treo Con
Thiên Chúa chịu đóng đinh, đã trở thành cây Thánh Giá có sức chữa lành con
người khỏi nọc độc của tội lỗi và sự chết. Cuộc đời bạn chất đầy những cây thập
giá. Bạn có thể biến chúng thành Thánh Giá nếu bạn biết kết hợp chúng với Đức
Giêsu, Đấng chịu đóng đinh vì bạn.
Chia sẻ: Làm thế nào để biến thập giá thành Thánh Giá? Sau
đây xin đề nghị với bạn một cách:
Sống Lời Chúa: Kết hợp với Đức Kitô vui tươi nhẫn nại khi bạn
phải đau đớn do bệnh tật hay khi bạn phục vụ người nghèo khó, bệnh tật.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
xin cho con cùng vác thập giá với Chúa, xin cho con cùng chịu đóng đinh với
Chúa, để cùng với Chúa, con góp phần chuyển thông ơn cứu độ đến anh em con.
15.09.20 THỨ
BA TUẦN 24 TN
Đức Mẹ Sầu Bi
Ga 19,25-27
TÌNH YÊU CHIẾN THẮNG SỢ
HÃI
Khi ấy, đứng gần thập giá Đức Giêsu, có thân mẫu
Người.
(Ga 19,25)
Suy niệm: Đi theo Chúa Giêsu trong ba năm Ngài rao giảng thì
có nhiều người, lắm lúc con số lên tới hàng trăm, hàng ngàn. Nhưng khi trên con
đường thương khó, và nhất là đến dưới chân thập giá thì chỉ có một số ít, trong
số đó có Đức Maria. Mẹ đứng đó, không suy sụp cũng không sợ hãi. Khi suy niệm
về hình ảnh này, Đức Hồng Y Tagle nói rằng: Khi đứng dưới chân Thập giá, Mẹ
muốn tuyên bố cho cả thế giới biết rằng: nó là con của tôi và tôi là mẹ của nó,
không gì có thể thay đổi được điều đó. Lúc này, nơi Mẹ, không có sự sợ hãi mà
chỉ có tình yêu; không có những giọt nước mắt uỷ mị mà chỉ có sự đồng cảm với
Con mình. Quả thật, chỉ có tình yêu mới làm cho Mẹ có đủ can đảm “đứng gần thập
giá Đức Giêsu” như vậy. Tình yêu có thể giúp người ta vượt qua sợ hãi, loại bỏ
những toan tính ích kỷ để quan tâm đến sự an toàn, hạnh phúc của người khác.
Đức Maria đã đứng dưới chân thập giá bằng tình yêu với Chúa Giêsu như thế.
Mời Bạn: Trong cuộc sống, ai cũng có những nỗi sợ: sợ bệnh
tật, sợ tai nạn, đói khát, sợ cái chết,v.v.… Khi phải đối diện với những nỗi sợ
trong đời sống hằng ngày, bạn được mời gọi chiêm ngắm Đức Maria đứng dưới chân
Thập Giá Đức Giêsu, để thay vì sợ hãi, bạn có động lực là tình yêu Chúa và dấn
thân phục vụ anh chị em.
Sống Lời Chúa: Trước mỗi công việc, dâng một lời nguyện tắt: Lạy
Chúa, xin cho con thêm lòng yêu mến Chúa.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
cuộc đời con có nhiều nỗi sợ. Nếu không có Chúa, con không thể vượt qua. Xin
cho con luôn nhớ rằng luôn có Chúa đồng hành trong mọi giây phút cuộc đời.
Amen.
16.09.20 THỨ
TƯ TUẦN 24 TN
Thánh Conêliô và Xíprianô, tử đạo
Lc 7,31-35
ĐỪNG CỨNG LÒNG!
“Chúng tôi đã thổi sáo cho các anh, mà các anh không
nhảy múa. Chúng tôi đã hát những điệu bi ai, mà các anh không khóc.” (Lc
7,31)
Suy niệm: Chúa Giêsu ví người Do Thái giống như những đứa
trẻ ương ngạnh bắt người khác phải khóc cười theo sở thích ngang chướng của
chúng: “Chúng tôi đã thổi sáo cho các anh, mà các anh không nhảy múa. Chúng tôi
đã hát những điệu bi ai, mà các anh không khóc.” Hơn thế, Ngài còn nói trắng ra
rằng họ bắt cả Thiên Chúa cũng phải theo chiều theo chuẩn mực của họ, mà chuẩn
mực của họ thì bất nhất: sống như Gioan Tẩy Giả khắc khổ nhiệm nhặt hay cư xử
như Chúa Giêsu giản dị, gần gũi với những người bé mọn và tội lỗi cũng không
vừa ý họ. Chính vì thái độ cứng lòng cố chấp đó, họ đã không nhìn nhận “phép
rửa của Gioan” là bởi Trời và hệ quả là họ cũng không thể tin nhận Đức Giêsu là
Đấng được sai đến (x. Lc 20,1-8).
Mời Bạn: Thái độ cứng lòng chai lỳ là kết quả của tính kiêu
ngạo, coi ý riêng mình là luôn luôn và duy nhất đúng; và dẫu có biết mình sai
thì cũng không nhìn nhận và sửa chữa. Thái độ đó là bức tường ngăn cản họ đến
với sự thật và lòng hoán cải. Bạn có đang bị bức tường cứng lòng đó cản trở
mình hoán cải, khiến bạn không thể hiệp thông với Chúa và tha nhân không?
Sống Lời Chúa: Luôn kiểm điểm đời sống mỗi ngày để xin lỗi và làm
hoà mỗi khi thấy mình có điều sai lỗi hoặc xúc phạm đến người khác.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
“ngày hôm nay xin cho con biết nghe tiếng Chúa và đừng cứng lòng”, xin cho con
biết dùng sự tự do của mình mà chọn thái độ sống đẹp lòng Chúa và phục vụ tha
nhân. Amen.
17.09.20 THỨ
NĂM TUẦN 25 TN
Thánh Rôbetô Benlaminô, giám mục, tiến sĩ HT
Lc 7,36-50
NHỮNG ĐIỀU NHÌN MÀ KHÔNG
THẤY
Rồi quay lại phía người phụ nữ, Chúa Giêsu nói với
ông Simon: “Ông thấy người phụ nữ này chứ?… (Lc 7,44)
Suy niệm: Có lắm khi giữa một đám đông, bạn có ý tìm một
người, người đó đứng ngay trước mắt bạn, thế mà lạ thay bạn lại không nhìn
thấy. Phần ông Simon, ông thấy rõ người phụ nữ đứng đàng sau Chúa Giêsu lắm
chứ. Và chắc chắn ông cũng thấy rõ bà ấy lấy tóc mà lau đôi chân Ngài ướt đẫm
nước mắt của bà, rồi ông thấy bà đã lấy dầu thơm xức chân Chúa như thế nào. Và
hơn nữa, ông còn biết rõ lý lịch không tốt đẹp gì của bà ta: “một người tội
lỗi”. Thế nhưng, ông nhìn mà không thấy được tấm lòng của người phụ nữ ấy, “một
tấm lòng tan nát khiêm cung” vì sám hối, một tấm lòng yêu mến thiết tha vì đã
“được tha thứ nhiều.”
Mời Bạn: May thay cho chúng ta là Chúa không phân loại xếp
hạng ta theo lý lịch, quá trình bản thân hay bảng liệt kê thành tích của ta.
Ngài cũng không đóng khung ta trong cái quá khứ tội lỗi của ta. Ngài nhìn thấu
suốt tận đáy lòng và Ngài phán xét dựa trên thái độ hiện tại của ta. Vì thế,
điều Ngài mong thấy được nơi ta là một tâm hồn biết ăn năn sám hối và yêu mến
Chúa nồng nàn.
Chia sẻ: Được Chúa nhìn với cặp mắt cảm thông như thế,
chúng ta cũng phải nhìn nhau bằng cặp mắt của Chúa.
Sống Lời Chúa: Tập nhìn anh em bằng cái nhìn của Chúa để có thể
cảm nhận được những nỗi niềm của anh em để mà cảm thông chia sẻ.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
xin cất khỏi con những cái nhìn đầy thành kiến về anh em con. Những xin cho con
biết nhìn nhau bằng cặp mắt của Chúa, để con nhận ra Chúa và yêu Chúa đang hiện
diện trong họ. Amen.
18.09.20 THỨ
SÁU TUẦN 25 TN
Lc 8,1-3
NHỮNG NGƯỜI “NỮ TÔNG ĐỒ”
“Cùng đi với Chúa Giêsu, có Nhóm 12, và mấy người
phụ nữ... Các bà này đã lấy của cải mình mà giúp đỡ các môn đệ.” (Lc 8,1-3)
Suy niệm: Mặc dù các Phúc Âm kể lại rất ít về hoạt động của
đội ngũ “nữ tông đồ” này, nhưng vai trò của họ trong công cuộc truyền giáo của
Đức Kitô chắc chắn không phải là nhỏ. Công tác hậu cần lo đời sống có vẻ tỉ mẩn
vụn vặt và âm thầm đấy, nhưng nếu không có họ, chắc gì những người làm việc
tông đồ trực tiếp có thể hoàn thành được sứ mạng? Chúa đã chẳng nói rằng: “Ai
cho một trong những kẻ bé nhỏ này uống, dù chỉ một chén nước lã thôi, vì kẻ ấy
là môn đệ Thầy… thì người ấy sẽ không mất phần thưởng đâu” (Mt 10,41.42) đó
sao? Và Ngài đánh giá cao những hoạt động của nhóm “nữ tông đồ” này; bằng chứng
là trong đoạn Tin Mừng đầy “tế nhị” của thánh Luca đây, họ được nêu danh tính
trong một danh sách ngang hàng với các tông đồ chính hiệu.
Mời Bạn nhìn lại sinh hoạt gia đình bạn để nhận ra sự hiện
diện của người thân của bạn cũng như những đóng góp của họ trong gia đình bạn
thật cần thiết và đáng trân trọng biết bao. Trong gia đình bạn, có sự chia sẻ
trách nhiệm với nhau qua việc phân công mỗi người mỗi việc không?
Sống Lời Chúa: Luôn sẵn sàng làm những việc phục vụ người thân
trong gia đình mình trước khi nghĩ đến nhu cầu của riêng mình.
Cầu nguyện: Lạy Chúa
Giêsu, trên bước đường truyền giáo, Chúa cũng cần đến những sự giúp đỡ thiết
thực của những người phụ nữ. Xin cho con biết đón nhận sự phục vụ của người
thân với cả tấm lòng biết ơn, yêu mến và sẵn sàng chia sẻ với họ bằng cách
chính con cũng hiến thân phục vụ họ hết lòng.
19.09.20 THỨ
BẢY TUẦN 24 TN
Thánh Gianuariô, giám mục, tử đạo
Lc 8,4-15
DỌN ĐẤT ĐỂ GIEO HẠT
“Hạt rơi vào đất tốt: đó là những kẻ nghe Lời với
tấm lòng cao thượng và quảng đại, rồi nắm giữ và nhờ kiên trì mà sinh hoa kết
quả.”
(Lc 8,15)
Suy niệm: Dọn đất tuy vất vả nhưng là việc phải làm trước
khi gieo hạt, bằng không ‘gieo thì có mà gặt thì không’. Nhất là tại những chỗ
đất hoang, phải tốn nhiều công sức ‘cải tạo’ mới có thể gieo trồng được. Mảnh
đất tâm hồn cần dọn dẹp để tiếp nhận hạt giống Lời Chúa. Những “thử thách, vinh
hoa phú quý, đam mê khoái lạc thế gian” là những đá sỏi, gai góc có nguy cơ bóp
nghẹt sức sống Lời Chúa. Trong khi đó, “tấm lòng cao thượng quảng đại nắm giữ
kiên trì” là mảnh đất tốt để hạt giống Lời nẩy mầm, lớn lên trổ sinh nhiều bông
hạt tốt lành.
Mời Bạn: Rao giảng Tin Mừng, ‘trồng’ Giáo Hội, nơi một địa
phương là cả một tiến trình đầu tư công sức qua nhiều giai đoạn. Có lúc nhà
truyền giáo phải dò dẫm bước đầu; có lúc phải dừng lại, suy gẫm, thích nghi rồi
thâm nhập dần dần. Khi chưa thể rao giảng trực tiếp, các vị thừa sai sống âm
thầm, nhẫn nại làm chứng qua cuộc sống bác ái. Các vị làm công việc dọn một
mảnh đất tốt để có ngày hạt giống Tin Mừng sẽ được gieo xuống làm dậy lên những
vụ mùa bội thu. Tôi có thể làm gì để dọn mảnh đất tốt cho hạt giống Tin Mừng
nơi tôi đang sống đây?
Sống Lời Chúa: Tôi dọn đất tâm hồn tôi để có “tấm lòng cao thượng
quảng đại nắm giữ kiên trì” bằng cách thực hành các nhân đức Tin Mừng theo Tám
Mối Phúc Thật.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
xin tâm hồn con là mảnh đất tốt cho hạt giống Tin Mừng. Xin cho các thừa sai
đang gặp thử thách được ơn khôn ngoan và kiên trì để thi hành sứ vụ trong tin
tưởng phó thác vào tình yêu thương của Chúa.
20.09.20 CHÚA
NHẬT TUẦN 25 TN – A
Mt 20,1-16a
HÃY ĐI VÀO VƯỜN NHO!
“Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho.” (Mt 20,4)
Suy niệm: Thiên Chúa không xử sự theo kiểu loài người. Dù
bạn bắt đầu làm vào giờ thứ mấy đi nữa, bạn cũng nhận được một quan tiền “phần
của bạn” là hạnh phúc Nước Trời. Vấn đề ở đây là bạn có đáp trả lời mời gọi “đi
vào vườn nho” không. Vườn nho của Chúa hôm nay là Hội Thánh hoàn vũ, Hội Thánh
địa phương, địa phận hay giáo xứ, Hội Thánh tại gia là gia đình của bạn. Có thể
bạn đã nhận lời đi làm vườn nho ngay từ đầu ngày, nhưng sau đó lòng bạn lại ra
khỏi vườn nho vì lòng ghen tương với những người đến sau hay với người khác; có
thể bạn đã vào vườn nho nhưng không tròn bổn phận của người làm vườn nho vì
những so đo, tính toán hơn thiệt. Thiên Chúa mời gọi mọi người đi làm vườn nho
của Ngài. Không ai là người phải đứng ngoài khoanh tay chờ đợi. Chỉ có Ngài
kiên nhẫn đợi chờ chúng ta đáp trả. Bạn đáp trả lời mời gọi ấy thế nào?
Mời Bạn: Giáo xứ của bạn đang sống động vì có nhiều người
góp tay vun đắp, cộng tác, hay đang “xuống cấp” tang thương vì có nhiều người
dửng dưng đứng ngoài cuộc? Bạn thuộc nhóm người nào?
Chia sẻ thao thức của bạn khi nhìn về Hội Thánh và nói
quyết tâm của bạn cùng nhau xây dựng Hội Thánh.
Sống Lời Chúa: Nhập cuộc vườn nho giáo xứ với tâm hồn quảng đại
dấn thân.
Cầu nguyện: Xin Chúa đổ
đầy tâm hồn con lửa yêu mến Chúa để con luôn mau mắn đáp trả lời mời gọi của
Chúa và đuổi xa con mọi mầm mống của ghét ghen, ganh tỵ. Xin cho con biết làm
cho vườn nho Chúa ngày có thêm nhiều hoa trái nhân đức chín mọng, có thêm nhiều
người thợ lành nghề xả thân, xứng đáng với phần thưởng Nước Trời Chúa ban.
21.09.20 THỨ HAI TUẦN 25 TN
Thánh Mátthêu, tông đồ
Mt 9,9-13
CHỌN TÌNH YÊU HAY CỦA LỄ?
Chúa Giêsu nói: “Ta muốn lòng nhân chứ đâu cần lễ
tế. Vì Ta không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi.” (Mt 9,13)
Suy niệm: Thường ngày ta có nhiều dịp cầu nguyện cho người
tội lỗi ăn năn trở lại. Nhưng lắm khi chúng ta giống những người Do thái hôm
nay: có một người nào trong cộng đoàn sống khô khan nay ăn năn trở lại, chúng
ta xì xào y như thể ta chưa hết hoài nghi về việc người ấy có từ bỏ hành tung
của mình hay không; có khi ta chưa thực sự chấp nhận người anh chị em chúng ta
như là đối tượng của lòng Chúa thương xót. Ở điểm này, Chúa nói Ngài cần tình
yêu bao dung của ta chứ không phải lễ vật.
Mời Bạn: Tiếng chào cao hơn mâm cỗ, tình yêu trọng hơn của
lễ là lẽ thường. Thế nhưng đôi khi bạn và tôi lại thích của lễ hơn là tấm lòng,
chúng ta đang đánh tráo các giá trị mà ta đang buộc phải giữ. Có của lễ đi kèm
với lòng thống hối như thánh Mát-thêu thật đáng quí, nhưng giả như có đủ mọi
thứ lễ vật lỉnh kỉnh mà lòng thống hối không có, liệu bạn thấy đã đủ phép chưa?
Mà thực ra, Chúa không đòi hỏi ta lễ mễ nhiều thứ, chỉ cần ta chứng tỏ tình yêu
bằng cách dứt khoát từ bỏ cuộc sống bất chính và đi theo Ngài là đủ.
Chia sẻ: Cộng đoàn tôi có thái độ nào có thể cản trở
người tội lỗi hối cải không?
Sống Lời Chúa: Với tấm lòng chân thành, bạn âm thầm cầu nguyện
cho một người đang sống trong tội lỗi.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
Chúa nhận thánh Mátthêu vào hàng các tông đồ dù dưới mắt nhiều người Mátthêu
chẳng ra gì, bởi vì đối với Chúa, Chúa nhìn tấm lòng, chẳng cần lễ vật. Xin cho
con sống quảng đại bao dung với anh chị em nhất là đối với những người bị coi
là tội lỗi.
22.09.20 THỨ
BA TUẦN 25 TN
Lc 8,19-21
TÔI CÓ NGƯỜI ANH CẢ LÀ GIÊ-SU
“Mẹ tôi và anh em tôi, chính là những ai nghe lời
Thiên Chúa và đem ra thực hành.” (Lc 8,21)
Suy niệm: Đối với người Việt Nam nói riêng, và nhân loại nói
chung, câu nói trên đây của Chúa Giêsu rất khó nghe khó hiểu. Quả thật, “một
giọt máu đào hơn ao nước lã,” mối liên hệ huyết thống đối với chúng ta rất quan
trọng và chặt chẽ. Lời Chúa nói có vẻ như phủ nhận mối tương quan ruột thịt,
nhưng thực ra là mở cửa cho chúng ta bước vào một gia đình mới, gia đình của
Thiên Chúa Ba Ngôi, nơi chúng ta hạnh phúc được nhận làm anh em, người nhà của
Ngài: “Mẹ tôi và anh em tôi, chính là những ai nghe lời Thiên Chúa và đem ra
thực hành.” Thật vậy, qua bí tích Thánh tẩy, chúng ta được gọi Thiên Chúa là
Cha, được nhận làm con cái, có Đức Giêsu là Anh Cả, “là Trưởng Tử giữa một đàn
em đông đúc” (Rm 8,29).
Mời Bạn: Là Kitô hữu, nghĩa là người thuộc về Chúa Kitô, là
người thân, họ hàng của Ngài: “Anh em không còn là người xa lạ… nhưng là người
nhà của Thiên Chúa” (x. Ep 2,19); đó chẳng phải là Tin Mừng, là hạnh phúc cho ta
sao? Trong cơn khó khăn thử thách như cơn đại dịch virút Corona này, chúng ta có nhớ đến người Anh Cả
quyền năng và dễ thương để thực hiện lời nhắn nhủ của người anh ấy là “nghe Lời
Chúa và đem ra thực hành” không?
Sống Lời Chúa: Sống thân tình với Anh Cả Giêsu bằng việc ĐỌC LỜI
CHÚA mỗi ngày, để có thể NGHE Chúa nói và đem ra thực hành.
Cầu nguyện: Lạy Chúa
Giêsu, Chúa cho chúng con được là con cái trong gia đình của Chúa. Xin ban cho
chúng con thêm lòng tin cậy mến, để chúng con luôn vững tâm trước mọi giông tố
của cuộc đời. Amen.
23.09.20 THỨ
TƯ TUẦN 15 TN
Thánh Piô Pietrenxina linh mục
Lc 9,1-6
THỬ THÁCH QUÁ ĐÁNG HAY VẪN
ĐANG QUAN PHÒNG
Người nói: “Anh em đừng mang gì đi đường, đừng mang
gậy, bao bị, lương thực, tiền bạc, cũng đừng có hai áo.” (Lc 9,3)
Suy niệm: Chúa Giêsu sai Nhóm Mười Hai đi rao giảng Nước
Thiên Chúa, với chỉ thị không mang cái
này, đừng mang cái kia, ngay cả những hành trang thật cần thiết để sống hay đề
phòng bất trắc trên đường như lương thực, tiền bạc, áo quần,v.v… Theo cái nhìn
tự nhiên, Chúa có thử thách các môn đệ quá mức không khi Chúa giao cho họ sứ
mạng mà không lo liệu những điều kiện thiết yếu để bảo đảm cuộc sống và giúp họ
chu toàn sứ mạng? Chúa thử thách chăng? Tất nhiên là có. Nhưng Chúa vẫn luôn
quan phòng vì trước đó Ngài đã ban cho các ông quyền năng để “trừ quỷ và chữa
lành bệnh tật”. Còn nhớ sau này Ngài đã trả lời cho Phêrô: Ai bỏ mọi sự mà theo
Ngài “sẽ được gấp bội ở đời này và sự sống vĩnh cửu ở đời sau” (Lc 18,30).
Mời Bạn: “Tự bản tính, Giáo hội là người được sai đi”
(Vaticanô II, Sắc lệnh Truyền giáo, 2). Chúa cũng sai bạn ra đi, mời bạn mạnh
dạn loan báo Tin Mừng. Chắc chắn bạn cũng gặp nhiều thử thách không kém các
tông đồ ngày xưa. Nhưng bạn nhớ rằng Chúa vẫn luôn đồng hành, và chăm sóc.
Những phương tiện tự nhiên, của trần thế là cần thiết, nhưng hành trang mà Chúa
trao cho bạn là sức mạnh và quyền năng từ Thiên Chúa và Tin Mừng cứu độ của
Ngài.
Sống Lời Chúa: Chu toàn việc bổn
phận và chia sẻ phục vụ người nghèo với ý chỉ cầu nguyện cho việc truyền giáo.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
Chúa mời gọi con loan báo Tin Mừng. Con tin sẽ không gặp thử thách quá sức, vì
Chúa đã hứa: “Ơn Ta đủ cho con.” Amen.
24.09.20 THỨ
NĂM TUẦN 25 TN
Lc 9,7-9
CHÚA VẪN BAO DUNG
“Ông Gioan, chính ta đã chém đầu rồi. Vậy ông này là
ai mà ta nghe đồn những chuyện như thế?” (Lc 9,9)
Suy niệm: Câu chuyện về cái chết bi thảm của Gioan Tẩy giả
chắc chắn làm dậy lên nơi chúng ta cảm xúc phẫn nộ đối với những kẻ gây ra cái
chết ấy, nhất là đối với bạo vương Hêrôđê. Thế nhưng, trong thâm tâm con người
tưởng chừng bại hoại đó vẫn còn le lói chút ánh sáng của lương tâm. Ông tò mò
mong được gặp Đức Giêsu khi nghe những lời người ta đồn đại về Ngài. Chắc hẳn
lương tâm ông vẫn còn bị ám ảnh, cắn rứt bởi cái chết oan ức của Gioan Tẩy Giả
do chính ông gây ra. Dẫu là với bạo chúa như Hêrôđê, Thiên Chúa vẫn bao dung,
Ngài vẫn thì thầm tận đáy sâu tâm hồn ông, như lời tối hậu mời gọi ông tỉnh ngộ
sám hối tội ác của mình. Ơn cứu độ của Thiên Chúa trong Đức Kitô dành cho hết
thảy mọi người, không trừ một ai. Chỉ cần lắng nghe tiếng Chúa trong lòng, hoán
cải, thay đổi lối sống là được Chúa cứu độ.
Mời Bạn: Đứng trước cái ác, bạn có từng bức xúc, phẫn nộ?
Đúng. Nhưng không phải vì thế mà phế bỏ luôn cả người làm điều ác đó. Chúa dạy
ghét tội nhưng Ngài giàu lòng thương xót đối với tội nhân. Vì thế, bạn đừng
ngại sám hối ăn năn mỗi khi bạn trót lỗi lầm phạm tội; và cũng đừng hằn học,
ghét bỏ, loại trừ những người bị-coi-là-ác, nhưng cầu nguyện cho họ được hoán
cải, trở về nẻo chính đường ngay.
Sống Lời Chúa: Tâm niệm “Hãy làm việc thiện, đừng sờn lòng nản
chí” (2Tx 3,13) vì mỗi một việc thiện bạn làm đều góp phần làm cho cái ác phải
bị tiêu diệt.
Cầu nguyện: Đọc chậm và
suy gẫm: “Lạy Cha, xin tha nợ chúng con, như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng
con.”
25.09.20 THỨ
SÁU TUẦN 25 TN
Lc 9,18-22
HOÁN CẢI CÁCH NGHĨ
“Con Người phải chịu đau khổ nhiều, bị các kỳ mục,
thượng tế cùng kinh sư loại bỏ, bị giết chết, và ngày thứ ba sẽ trỗi dậy.” (Lc 9,22)
Suy niệm: Mặc dù tuyên xưng rất đúng Thầy Giêsu “là Đấng Kitô
của Thiên Chúa,” nhưng hình ảnh về Đấng Kitô trong suy nghĩ của Phêrô lại khác
hoàn toàn với căn tính Đấng Kitô trong chương trình của Thiên Chúa. Đối với
Phêrô, Đấng Kitô phải thật oai hùng, đầy quyền năng, lãnh đạo dân chúng làm
cuộc cách mạng để mang lại sự tự do, hưng thịnh cho dân Chúa, chứ không phải là
Đấng Kitô đau khổ, bị loại bỏ, bị giết chết, rồi mới bước vào vinh quang. Để
chấn chỉnh cách nghĩ sai lạc đó của các ông, Chúa đã nghiêm giọng cấm không được
nói với ai về danh xưng Kitô của Ngài. Đồng thời Ngài mặc khải về con đường
thập giá, mời gọi các ông hoán cải cách nghĩ, lối nhìn, để vui vẻ đón nhận và
can đảm bước theo một Đức Kitô như Thiên Chúa muốn.
Mời Bạn: Người Kitô hữu vẫn tuyên xưng Thiên Chúa là Cha
nhân lành, Đấng giàu lòng xót thương. Nhưng có vẻ như trong cách nghĩ của nhiều
người, sự nhân lành và tình thương ấy chỉ được tỏ hiện những lúc được Chúa ban
ơn, được chữa lành bệnh tật, gặp nhiều may lành trong mọi việc… Còn khi gặp đau
khổ hoạn nạn, đối diện với nguy biến, thử thách nặng nề, như trong cơn đại dịch
Covid-19, ta lại cho rằng Thiên Chúa bỏ rơi mình. Phần bạn thì sao?
Sống Lời Chúa: Đọc kinh Lạy Cha mỗi ngày cách chậm rãi, để giục
lòng vững tin vào tình yêu Cha trên trời.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
xin hoán cải lòng chúng con, để chúng con đặt trọn niềm tin vào tình yêu Chúa,
đặc biệt trong cơn thử thách cũng như lúc gặp nguy nan. Amen.
26.09.20 THỨ
BẢY TUẦN 25 TN
Thánh Cốtma và Đamianô, tử đạo
Lc 9,43b-45
SAO KHÔNG HỎI CHÚA?
Các ông không hiểu lời đó… Nhưng các ông sợ không
dám hỏi Người về điều ấy. (Lc 9,45)
Suy niệm: Chúa Giê-su vừa cho các môn đệ biết Ngài sẽ phải
chịu đau khổ và chịu chết. Tất nhiên các ông hiểu Chúa nói gì. Nhưng các ông
không hiểu tại sao Thầy lại phải chết như thế, tại sao với biết bao quyền năng
trổi vượt, Thầy không trở thành một vị vua bách thắng, bá chủ thiên hạ. Là học
trò, không hiểu bài cũng là chuyện bình thường. Điều bất thường là các ông đã
sợ và không dám hỏi Chúa. Phải chăng mối quan hệ thầy trò, ít là từ phía các
ông, vẫn chưa đạt tới mức thân tình để các ông có thể chia sẻ tâm sự cách cởi
mở với Thầy mình? Điều đáng sợ hơn: các ông đã không đồng quan điểm với Thầy
mình. Đang khi Thầy dạy sống khiêm nhường phục vụ, các ông tranh cãi xem ai làm
lớn hơn. Trong khi Thầy theo đuổi con đường cứu thế bằng thập giá, các ông lại
tìm kiếm vinh quang và quyền lực. Chưa từ bỏ mọi sự để theo Thầy, các ông sẽ
vẫn còn sợ Thầy.
Mời Bạn: Bạn có dám hỏi Chúa mỗi khi bạn gặp những vấn nạn,
bế tắc? Hay bạn không dám hỏi vì thấy trước Chúa sẽ đặt ra cho bạn những đòi
hỏi mới? Bạn cứ đến bộc lộ với Thầy Giêsu tất cả nỗi niềm của bạn đi. Thầy sẽ
dắt bạn theo con đường thập giá như Ngài đã đi, nhưng bạn nhớ con đường đó sẽ
dẫn bạn tới vinh quang phục sinh đấy.
Chia sẻ: Đã có lần bạn tìm kiếm và chọn theo ý Chúa. Mời
bạn chia sẻ kinh nghiệm đó.
Sống Lời Chúa: Ôn lại một biến cố trong đời bạn để nghiệm ra ý
Chúa qua biến cố đó.
Cầu nguyện: Đọc hoặc
hát: “Xin chỉ cho con đường đi của Chúa, xin dạy bảo con, lối bước của Ngài.”
27.09.20 CHÚA
NHẬT TUẦN 26 TN – A
Mt 21,28-32
TỰ DO ĐỂ THI HÀNH Ý CHA
“Người kia có hai con trai. Ông ta đến nói với người
thứ nhất: ‘Này con, hôm nay con hãy đi làm vườn nho.’ Nó đáp: ‘Con không muốn
đâu!’ Nhưng sau đó, nó hối hận, nên lại đi’.” (Mt 21,28-29)
Suy niệm: Con người có thể trả lời không với Thiên Chúa. May
thay con người còn có khả năng thay đổi ý kiến. Nhờ đó, con người luôn luôn có
cơ hội để sửa chữa lỗi lầm. Nhưng đó cũng là một khả năng thật đáng ngại. Bởi
vì người ta có thể thưa: “Vâng, con sẽ đi làm vườn nho cho Cha” nhưng rồi lại không
đi. Không phải chỉ một lần đồng ý với Chúa trong bí tích Rửa tội là đã nắm chắc
được vào Nước Trời. Phải có thái độ sẵn sàng hoán cải, thưa “có” thay vì nói
“không” với Chúa. Điểm thứ hai còn quan trọng hơn: Nói “có” mà thôi chưa đủ,
còn phải lên đường thi hành ý muốn của Cha với thái độ tự do vâng phục của
người con thảo. Vì không phải những ai nói ‘Lạy Chúa, lạy Chúa’ là được vào
Nước Trời, mà chỉ những người thi hành ý Chúa mới được vào thôi.
Mời Bạn: Thiên Chúa muốn coi bạn như người con, và là người
con trưởng thành, biết ý thức bổn phận của mình đối với Cha và mau mắn đảm nhận
trách nhiệm ấy với tâm tình con thảo: vui vẻ tự nguyện chu toàn các việc bổn
phận hằng ngày của mình. Và nếu như có “lỡ” từ chối Ngài, Chúa vẫn cho bạn cơ
hội để bạn bắt đầu lại: Bạn hãy mau mắn rút lại lời nói “không” tai hại ấy và
làm hoà với Chúa bằng cách “đi làm vườn nho” cho Ngài.
Chia sẻ: Để có thể làm hoà với Thiên Chúa trước tiên phải
biết làm hoà với anh em.
Sống Lời Chúa: Trước khi đi ngủ, bạn đừng quên giục lòng ăn năn
tội để làm hoà với Chúa.
Cầu nguyện: Đọc kinh Ăn Năn Tội.
28.09.20 THỨ
HAI TUẦN 26 TN
Thánh Lôrenxô Ruy và các bạn tử đạo
Lc 9,46-50
LỚN NHẤT ĐỂ LÀM GÌ?
Các ông chợt suy nghĩ tự hỏi xem ai là người lớn
nhất trong các ông. (Lc 9,46)
Suy niệm: Vấn đề “ai là người lớn nhất” không chợt lóe lên
trong đầu các môn đệ sau khi nghe Thầy mình tiên báo cuộc Khổ nạn, mà là căn
bệnh mãn tính nơi các ông, thậm chí cả trong bữa Tiệc ly sau khi Thầy Giêsu
tiên báo có người trong Nhóm sẽ nộp Thầy (x. Lc 22,24tt). Còn có nỗi đau nào
hơn thế, khi Thầy đang đối diện với sự phản bội cũng như cuộc Khổ nạn bi thảm,
học trò lại đi tranh giành chỗ đứng chỗ ngồi! Âu cũng là vấn đề muôn thuở, khi
mà chúng ta lắm lúc vẫn mang tiếng là đi theo Chúa, nhưng sâu xa trong lòng lại
mong được những lợi lộc vật chất, địa vị tiếng tăm, v.v… Lời Thầy Giêsu ngày ấy
cũng như hôm nay, nhắc nhớ cho người môn đệ rằng làm lớn thì phải trở nên người
nhỏ nhất trong cách nghĩ, lối sống để phục vụ người lân cận.
Mời bạn: “Em nhỏ” trong Nước Trời là người chấp nhận hoàn
toàn lệ thuộc nơi Chúa, khiêm tốn, tin tưởng phó thác nơi Ngài, rồi nỗ lực phục
vụ theo mẫu gương Thầy Giêsu. Quyền bính là để phục vụ thiện ích cho mọi người,
chứ không phải để áp đặt, khống chế người khác, bóc lột tài sản của họ để phục
vụ mình, thỏa mãn sự hiếu thắng của bạn. Lớn nhất để làm gì? Thưa là để phục vụ
từ những người bé mọn nhất để làm vinh danh Chúa. Bạn sẽ là người lớn nhất
trong gia đình, cộng đoàn… theo nghĩa nào?
Sống Lời Chúa: Quan tâm nâng đỡ người kém may mắn trong cuộc
sống, người có đời sống đức tin, đạo lý yếu kém.
Cầu nguyện: Lạy Chúa,
xin cho con lớn lên mỗi ngày trong tinh thần và cung cách phục vụ anh chị em vì
Danh Chúa, cũng như khiêm tốn đón nhận sự trợ giúp của tha nhân. Amen.
29.09.20 THỨ
BA TUẦN 26 TN
Các tổng lãnh thiên thần
Ga 1,47-51
CÁC THIÊN THẦN CỦA CHÚA
Đức Giêsu nói: “Thật tôi bảo thật các anh, các anh
sẽ thấy trời rộng mở, và các thiên thần của Thiên Chúa lên lên xuống xuống trên
Con Người.” (Ga 1,51)
Suy niệm: Con người thời nay thích coi thiên thần như sản
phẩm của trí tưởng tượng. Theo giáo lý, thiên thần là thụ tạo thiêng liêng được
tạo dựng để chuyên lo phụng thờ Thiên Chúa, được sai đi để phục vụ giúp cho con
người đạt được ơn cứu độ. Và vì hầu cận Thiên Chúa trong triều đình Thiên quốc,
các ngài phản ánh phần nào vinh quang của Thiên Chúa. Trong Phúc Âm, nhiều lần
Chúa Giê-su khẳng định sự hiện hữu thực sự của các thiên thần gắn liền với chức
vụ phụng thờ Thiên Chúa: “Các thiên thần của Thiên Chúa lên lên xuống xuống
trên Con Người”. Và nhất là ba vị tổng lãnh thiên thần được tôn kính với danh
xưng gắn liền với sứ mạng đặc biệt của các ngài: - Micaen “Ai bằng Thiên Chúa”
(Đn 10,13-21), là Đấng bảo trợ đặc biệt cho Hội Thánh. - Gáprien: Anh hùng của
Thiên Chúa (Đn 8,16), vị sứ giả được Thiên Chúa sai đến truyền tin cho Đức
Trinh Nữ Maria. - Raphaen: Thiên Chúa chữa lành (Tb 3,17), vị lương y đã giữ
gìn và cứu chữa cho hai cha con Tôbia.
Mời Bạn: Hướng về các thiên thần, noi gương các ngài: tin
yêu, trông cậy, phụng thờ Thiên Chúa để nhờ đó bạn biết: - qui hướng mọi sự
Chúa; - thuộc về Chúa trong mọi sự; - gắn bó với Chúa trong mọi nơi mọi lúc.
Sống Lời Chúa: Mỗi chúng ta có một thiên thần gìn giữ gọi là
thiên thần bản mệnh, ta hãy nghe theo sự hướng dẫn của Ngài.
Cầu nguyện: Lạy Các Tổng
Lãnh Thiên Thần, chúng con nguyện vâng nghe lời các Đấng. Xin các Đấng giúp
chúng con biết làm lành lánh dữ.
30.09.20 THỨ
TƯ TUẦN 26 TN
Thánh Giêrônimô, linh mục, tiến sĩ HT
Lc 9,57-62
CÁI GIÁ CỦA NGƯỜI MÔN ĐỆ
“Ai đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đằng sau,
thì không thích hợp với Nước Thiên Chúa.” (Lc
9,62)
Suy niệm: “Môn đệ tính là quá trình trở thành con người Đức
Giêsu sẽ là nếu Ngài là bạn” (Triết gia D. Willard). Đi theo Đức Giêsu, chấp
nhận làm môn đệ Ngài, ta phải xác tín rằng giá trị cao nhất trong đời ta là môn
đệ tính, nghĩa là trở thành giống Thầy mình: Đức Giêsu. Không lạ gì môn đệ tính
ấy đáng cho ta phải trả giá bằng tất cả những gì mình có trong đời sống trần
thế này. Đức Giêsu cho thấy việc phải trả giá rất đắt nếu muốn làm môn đệ Ngài
trong bài Tin Mừng hôm nay. Với người thứ nhất, Ngài nói rõ muốn theo Ngài phải
chấp nhận đời môn đệ là một hành trình, một cuộc phiêu lưu bấp bênh, bất định,
chứ không phải là một địa vị ổn định để ngồi hưởng thụ. Với người thứ hai, Ngài
minh định làm môn đệ phải đặt ưu tiên việc loan báo Tin Mừng Nước Trời trong
đời mình trên mọi sự khác. Với người thứ ba, Ngài xác quyết đời người môn đệ là
“con đường một chiều,” chiều trở nên con người mới, triệt để theo cung cách của
Ngài, không có chỗ cho luyến tiếc quá khứ hay mưu cầu cá nhân.
Mời Bạn: “Quyết định lớn lên nào cũng luôn kéo theo sự lựa
chọn giữa rủi ro và thoải mái. Nghĩa là muốn là môn đệ Chúa Giê-su, bạn phải từ
bỏ sự thoải mái như giá trị cao nhất đời mình” (J. Ortberg). Làm môn đệ Chúa,
bạn xác tín sẵn sàng từ bỏ sự thoải mái, an nhàn, an toàn bản thân, để có thể
theo Chúa trọn vẹn, chấp nhận phiêu lưu sống theo ý Ngài mỗi ngày. Đó cũng là
quyết tâm Sống Lời Chúa của bạn.
Cầu nguyện: Đọc kinh Lạy
Cha, lời kinh chỉ người môn đệ đọc mới cảm nhận hết ý nghĩa từng câu từng chữ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét